จำนวนไม้ แถว ตะกอ ในการทอ 18 ไม้ แถว ตะกอ
ประเภทของลวดลาย ลายหลัก 1 ลาย
มะต่อมเครือ
ลายประกอบ 2 ลาย
เครือดอกแก้ว(นาคเลื่อย) สะเปาดอกต่อม
ชนิดของลาย ลายดั้งเดิม
ลักษณะการทอ จก
แหล่งกำเนิดลวดลาย บ้านนามน และบ้านหังทุ่ง ตำบลหัวทุ่ง และตำบลห้วยอ้อ อำเภอลอง จังหวัดแพร่
อายุของลวดลาย (พ.ศ. 2547) 80 – 100 ปี
วัสดุที่ใช้ในการทอ ฝ้ายปั่นมือ, ฝ้ายโรงงาน,ฝ้ายพ่าย
สีที่ใช้ เคมี
ประวัติความเป็นมาของลวดลาย
ลายต่อมเครือ มะต่อมเครือ เป็นลายดั้งเดิมโบราณของกลุ่มช่างทอเมืองลอง จังหวัดแพร่ และตำบลใกล้เคียง ลายต่อมเครือ เป็นลายที่จกไม่สลับซับซ้อน การจัดวางรูปแบบลวยลายจัดวางให้เห็นลายเด่นชัดกว่าพื้น การใช้สีจะใช้สีตัดกัน คือพื้นดำลายเหลือง ลายต่อมเครืออประกอบด้วยลายหลัก1 ลาย ได้แก่ มะต่อมเครื ลายประกอบ 2 ลาย เครือดอกแก้ว(นาคเลื่อย) สะเปาดอกต่อม ลายต่อมเครือที่นำมาเป็นแบบ อยู่ในความครอบครองของ รองศาสราจารย์ทรงพันธ์ วรรณมาศ เจ้าพิพิธภัณฑ์ผ้าตระกูลไต ผ้าผืนนี้ข้าพเจ้าเพิ่งได้มาเมื่อเดือนกรกฏาคม 2547 โดยชาวบ้านห้วยอ้อ ได้นำมาให้ข้าพเจ้าดู ข้าพเจ้าจึงได้ขอซื้อเพื่อนำมาเก็บรักษาและอนุรักษ์ จากคำบอกเล่าผู้เป็นเจ้าของผ้าได้เล่าว่า “ผ้าผืนนี้ข้าพเจ้าได้เก็บมาตั้งแต่แม่เสียไปซึ่งข้าพเจ้ามีอายุได้ประมาณ 19 หรือ 20 ปีตอนนี้ผ้าผืนนี้ก็อายุราวๆ 100 หรือกว่า100 ปี ” หากสังเกตดีๆ จะเห็นว่าลายมะต่อมเครือลายนี้มีการจกใช่ด้ายจกเพียง 2 สีคือ สีเหลือง แลสีเขียว ส่วนพื้นของตีนซิ่นจะใช้สี2 สีคือดำอยู่ส่วนบนแดงอยู่ส่วนล่าง ซึ่งลายนี่น่าจะเป็นลายยุคแรกๆ ส่วนในยุคต่อๆมา จะจกลายด้วยฝ้ายหลายสีแทนจากสีเดียวอันเป็นจกในยุคหลังๆ ต่อมาและในปัจจุบันการจกตีซิ่นของช่างทอเมืองลองมักจะใช้สีด้วยฝ้ายในการจกมากว่าสีในอดีตมาก
ประโยชน์ใช้สอย จกเป็นลายตีนซิ่นต่อกับตัวซิ่นชนิดใดก็ได้ แต่ส่วนมากจะต่อกับซิ่นตาหรือซื่นตาผสมไก
ชื่อผู้เขียน น.ส.ภาชิตา ปัญโญใหญ่
E-mail stamp_666@hotmail.com
ดาวโหลด ลายมะต่อมเครือP1